سی‌ودومین پیش‌نشست نخستین همایش ملی مرجعیت علمی قرآن کریم در قالب کرسی علمی ترویجی با عنوان «روش استخراج علوم انسانی از قرآن و مدل مفهومی آن»، با ارائه حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر سعید بهمنی، نقد حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدعلی‌اکبر حسینی رامندی و دبیری حجت‌الاسلام‌والمسلمین مرتضی غرسبان در مورخه شنبه ۲ تیر ماه ۱۴۰۳ در پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن برگزار شد.
در این کرسی ابتدا حجت‌الاسلام‌والمسلمین سعید بهمنی، به ارائه بحث روش استخراج علوم انسانی از قرآن و مدل مفهومی آن پرداخت و در مفهوم‌شناسی بحث خود گفت: موضوع علوم انسانی کنش‌ها و هستی‌های ارادی انسان است. علم انسانی دانشِ توصیف و تغییر کنش‌های اختیاری انسان و معرفت درجه دو آن‌ها است. معرفت درجه اول علوم انسانی به هستی‌هایی می‌پردازد که با اراده و اختیار انسان ایجاد می‌شود. معرفت درجه دو علوم انسانی مباحث بیرون از علوم انسانی نظیر مبانی، اهداف، روش، تاریخ تطور علوم انسانی و مانند آن را بررسی می‌کند. روش در معنای عام به‌کارگیری مجموعه عناصری است که انسان را به هدف می‌رساند.
حجت‌الاسلام بهمنی در خصوص محل بحث گفت: عناصر روش علمی عبارت‌اند از: مبانی، منابع، سازوکارهای داده‌یابی از منابع، اصول، قواعد، مؤلفه‌های فرایندی، مؤلفه‌های پراکنشی، رویکردها، گرایش‌ها، سبک‌ها و مهارت‌هایی که به‌کارگیری آن‌ها سبب دستیابی به علم می‌شود. مقاله بر روی عنصر روش‌شناختی سازوکارهای داده‌یابی از قرآن کریم تمرکز می‌کند.
وی در خصوص مبادی بحث ادامه داد: فرضیه ما امکان‌پذیری تعیین سازوکاری دقیق و همگانی برای داده‌یابی علوم انسانی از قرآن است. روش مقاله در تعیین مؤلفه‌های شناسایی داده‌های علوم انسانی منطقی و قیاسی است. راهبرد مقاله در تعیین مؤلفه‌های شناسایی داده‌های معرفت درجه یک علوم انسانی تحلیل تعریف برگزیده علوم انسانی و لحاظ ظرف تحقق نسبت میان موضوع و محمول است. در تعیین داده‌های معرفت درجه دو علوم انسانی بر دلالت داده‌ها بر بنیادهای نظری، دلالت غایت‌شناختی و روش‌شناختی تأکید می‌شود. همه مراحل بحث همراه با ارائه نمونه‌هایی از داده‌های وحیانی و به‌صورت انضمامی است. نتیجه بحث با تعیین مؤلفه‌های شناسا مدل مفهومی فرایند دستیابی به داده‌های علوم انسانی در قرآن ترسیم و ارائه شده است.
حجت‌الاسلام بهمنی در ادامه به بیان مؤلفه‌ها پرداخت و در معارف درجه یک علوم انسانی شش مبنای جمله بودن تام بودن قضیه حقیقیه بودن امر انسانی بودن کنشی بودن و اختیاری بودن را مطرح ساخت. همچنین در معارف درجه ۲ علوم انسانی جمله بودن خبری بودن قضیه حقیقی بودن و یکی از سه عنصر مبانی اهداف و روش را به عنوان ۴ مؤلفه شناسا مطرح کرد.
در ادامه نشست، پس‌از توضیحات اجمالی دبیر کرسی، ناقد محترم کرسی، به نقد دیدگاه ارائه‌دهنده محترم پرداختند. حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدعلی‌اکبر حسینی رامندی ضمن تمجید از مقاله ارائه‌شده، در نقد این ارائه فرمود:
- موارد مطرح در این ارائه، روش‌شناسی نیست و روش‌شناسی مصطلح قالب خاصی دارد.
- اینجا سخن از روش استخراج داده‌ها است، روش استخراج داده‌ها با روش استخراج علوم انسانی متفاوت است.
- مرجعیت شأنی در اینجا جایی ندارد؛ چون در علوم انسانی باید به سراغ یافته‌های قطعی رفت.
- ما نباید مباحث زبان‌شناسی را در اینجا وارد کنیم.
- عنوان مقاله اعم از محتوا است.
در ادامه حجت‌الاسلام‌والمسلمین یوسفی مقدم رئیس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن ضمن تمجید از ارائه فوق فرمود: اگر ما در مرجعیت شأنی، این مرجعیت را به‌عنوان مبنایی‌ترین بحث مرجعیت علمی قرآن بدانیم، با اختلاف برداشت مفسرین از قرآن چه خواهیم کرد؟
در ادامه نیز حاضرین در جلسه به بیان نظرات خود پرداختند و سپس حجت‌الاسلام‌والمسلمین سعید بهمنی به ارائه پاسخ به برخی از نقدها پرداخت.
در پایان نشست نیز حجت‌الاسلام‌والمسلمین غرسبان به جمع‌بندی موارد مطرح شده در جلسه پرداختند.
