بیست و دومین پیش نشست بینالمللی مطالعات تطبیقی اخلاق در اسلام و مسیحیت با دو موضوع حقوق بشر و اخلاق حکمرانی از منظر اسلام و مسیحیت در تاریخ ۲۹ بهمن ۱۴۰۳ در سالن شهید بهشتی دانشگاه باقرالعلوم(ع) برگزار گردید.
در این نشست دو اندیشمند و کشیش مسیحی و دو روحانی شیعی از قم به ارائه مقاله پرداختند.
حجت الاسلام دکتر سید احسان رفیعی علوی (رئیس دانشگاه باقر العلوم) و کشیش دکتر وردان ابوسینا (استاد دانشگاه رگنزبورگ آلمان) در خصوص حقوق بشر در اسلام و مسیحیت و دکتر سید کاظم سید باقری (دانشیار گروه سیاست پژوهشکده نظامهای اسلامی) و
کشیش دکتر بلاگویا میرچاوسکی (استاد علوم سیاسی و الهیات کرواسی) در موضوع اخلاق حکمرانی سخنرانی نمودند.
دبیرعلمی جلسه نیز حجت الاسلام دکتر طاهر امینی گلستانی (مدیر موسسه بینالمللی صلح و ادیان) حضور داشتند.
حجت الاسلام دکتر علوی رئس دانشگاه باقرالعلوم(ع) ضمن خوش آمد به میهمانان جلسه را بسیار معنوی توصیف نمودند و به عنوان یک نمونه واقعی از صلح جویی و محبت بین ادیان توصیف نمودند که درراستای حل مشکلات بشری به هم اندیشی می پردازند. رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ع) در خصوص حقوق بشر به این مساله تاکید کردند که ادیان می بایستی به رشد حقوق بشر جهانی کمک کنند و با ارائه ایده و الگوهای تراز و نمونه نقش فعال در اعتلای معارف دینی در عرصه بین الملل داشته باشند. وی ایده “حق همسایگی و حق همبستگی” را دو نمونه از الگوهای فلسفی و عملی دانستند که میتواند در حل و فصل بسیاری از تنازعات و کشمکشها کمک شایانی داشته باشد. حق همسایگی فرانژادی، فراجنسیتی و فراقومیتی و دینی بوده و میتواند در صورت توجیه مناسب سیاستمداران به حقوق بسیاری از افراد از جمله مهاجران، پناهندگان و انسانهای بی سرپناه کمک کند. این مساله حتی می تواند فراتر رفته و به کمک فریادرسی مظلومان همچون مردمان و کودکان فلسطینی بینجامد.
کشیش دکتر ودران ابوسینا رئیس مرکز گفتگوی ادیان در زاگرب نیز به مساله مهم عدالت، آزادی، ضدیت با ظلم از دیدگاه کتاب مقدس پرداخته و ابراز داشتند که نقش ادیان در عرصه حقوق بشر بین المللی میبایستی ترمیمی باشد نه تلافی جویانه. بدین معنا که ادیان و رهبران دینی بشکل فعال در جامعه حضور داشته باشند و مسائل مهمی همچون قاچاق انسان، مهاجرت، رسیدگی به عقاید جوانان با رویکرد جدید داشته باشند و زمان آن است که رهبران دینی از عرصه تئوری و صرفا انتزاعی به عرصه مردمی و انضمامی جامعه بیایند و بصورت دعای عملی یعنی خدمت به مردم حضور داشته باشند.
در بخش دوم همایش با موضوع اخلاق حکمرانی از منظر اسلام و مسیحیت جناب حجت الاسلام دکتر سید کاظم سید باقری، دانشیار گروه سیاست پژوهشکده نظامهای اسلامی که به زبان انگلیسی ارائه مقاله داشتند ابراز داشتند که علماء و رهبران دینی برای اخلاقی سازی قدرت و سیاست مبعوث شده اند که ادامه دهنده راه انبیاء می باشد. حذف بی عدالتی در جامعه، همگرایی، تواضع، تقوا، صداقت، امر به معروف و نهی از منکر و حکمرانی اخلاق محور از شاخصه های اصلی حاکمیت دینی است. وی در ادامه بیان داشتند که حکمرانی اخلاقی در سه بعد فردی، اجتماعی و ساختار سیاسی می بایستی مورد لحاظ قرار گرفته شود و رهبران دینی حتی در عرصه های بین الملل مثل دفاع از حقوق مظلومان عالم همچون دفاع از حقوق مردم فلسطین ساکت و صرفا نظاره گر نباشند.
جناب دکتر بلاگویا میرچاوسکی بعنوان سخنران بخش مربوط به اخلاق حکمرانی از منظر اسلام و مسیحیت بیان داشتند اولا باید توجه داشت حاکمیت ازآن خداست و اسنان بمثابه ایماژ و نماینده خداوند در زمین میبایستی حکومت الهی داشته باشد. ایشان تصریح نمودند که اخلاق حکمرانی در عصر حاضر در وضعیت مطلوب نبوده و بسیار ضعیف هست و منافع سیایی بر اخلاق و ادیان میچربد. ایشان نیز همانند دیگر سخنرانان، عدالت و رسیدگی به طبقه محروم را اصلی ترین حق بشر در جهان پرتلاطم قرن ۲۱ دانستند شقافیت، خداترسی، نداشتن حرص و طمع و پرهیز از خشونت از شاخصه های اصلی حاکمیت و حکمرانی می باشد. کی وظیفه اصلی رهبران دینی را روشنگری و گفتگو داشتند و مصوبات شورای دوم واتیکان Second Vatican Council را نقطه عطف تاریخی در مراودات بین المللی جهان مسیحیت بویژه کاتولیک دانستند.
در پایان حجت الاسلام دکتر امینی گلستانی ضمن جمع بندی مباحث بیان داشتند که حقیقتا گفتگوی ادیان برای رسیدن به اهداف مشترک از باب مقدمه واجب واجب است و عصر حاضر عصر تاکید بر نقد و اختلافات نیست بلکه عصر گفتگو و ارتباط هست و این جلسه نمونه ای واقعی از یک هم اندیشی رهبران دینی بود که چگونه اندیشمندان میتوانند راهگشا باشند.
رئیس موسسه صلح و ادیان همچنین با اشاره به نظریات هانتینگتون در خصوص برخورد تمدنها و نظریه پایان تاریخ فوکویاما تاکید داشتند که اگر خدای ناکرده جنگ جهانی سوم شکل بگیرد اینبار جنگ جهانی ادیان و فرهنگها خواهد بود لذا وظیفه ذاتی علماء، فضلاء، رهبران دینی، اندیشمندان، نخبگان و سیاستمداران ادیان حضور فعال ساختارمند و سازنده میباشد.
در پایان جناب حجت الاسلام دکتر محمدوصحاف کاشانی دبیر کل و برگزار کننده همایش اخلاق در اسلام و مسیحیت ضمن تشکر از ریاست دانشگاه و تمامی دست اندرکاران از کتاب مهم “نقش ادیان در پیشگیری از جنگهای جهانی” که به زبان انگلیسی و به همت سه نویسنده شیعی و سه پدر روحانی مسیحی نگاشته شده رونمایی نمودند.
کتاب «THE ROLEOF INTERFAITH DIALOGUE IN PREVENTING WORLD WARS»«نقش گفتگوی ادیان در پیشگیری از جنگ های جهانی» در حاشیه بیست و دومین نشست همایش بین المللی مطالعات تطبیقی اخلاق در اسلام و مسیحیت رونمایی شد. این کتاب به همت حجت الاسلام دکتر محمدعلی سوادی، دکتر ماری جوزه، حجت الاسلام دکتر طاهر امینی گلستانی، کشیش وردان ابوسینا، حجت الاسلام دکتر محمد صحاف کاشانی و دکتر یوهان ارتل به رشته تحریر درآمده است.
در پایان حجت السلام دکتر امینی به ریاست دانشگاه باقرالعلوم (ع) پیشنهاد تمام جلسات و ایجاد دفتر گفتگوی ادیان را در دانشگاه داشتند چراکه هم اندیشی رهبران دینی از اهمیت بالایی در حل مشکلات بشری دارند و ادیان آمده اند بخشی از راه حل باشند نه مشکل.
جناب حجت الاسلام محمدعلی سوادی از نویسندگان کتاب مذکور و اساتید حوزه و دانشگاه نیز بر تاسیس اندیشکده و اتاق فکر در دفتر گفتگوی ادیان تاکید داشتند.