نشست علمی«مطالعات تطبیقی با رویکرد بین‌الملل» ذیل سلسله نشست‌های مشترک با همکاری با ارائه حجت الاسلام والمسلمین محمد صحاف کاشانی روز سه‌شنبه ۸ آبانماه ۱۴۰۳ با همکاری پژوهشکده فلسفه و کلام اسلام و مرکز همکاری‌های علمی و بین‌الملل و معاون بین‌الملل حوژه علمیه قم پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد
در این نشست دکتر صحاف گفت:
در جهان گذشته به دلیل نبود امکانات ارتباطی انسانها عمدتا وابسته به قبیله و محل سکونت خود بودند و ارتباط زیاید با مردم سایر نقاط جهان نداشتند شاید یکی از مشخصه های جهان امروز در هم امیختگی انسانها در این جهان شهر بزرگ است و انسانها ناگریز از همزیستی با یکدیگر هستند گسترش مهاجرت ها ، گسترش وسائل ارتباطی و… به ما نشان میدهد که پیروان ادیان ناگزیر از زندگی در کنار یکدیگر هستند. و برای این همزیستی ما ناگزیر به تعامل و گفتگو هستیم. ما ناگزیر هستیم نسبت به یکدیگر شناخت بیشتری داشته باشیم با یکدیگر حرف بزنیم در باره رفع دغدغه های مشترک بین المللی بکوشیم و از تجربه های یکدیگر استفاده کنیم.
خداوند در قران مجید بر توجه به مشترکات در ادیان توحیدی تاکید میکند و میفرماید: قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى کَلِمَهٍ سَوَاءٍ بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ(آل عمران «۳»: ۶۴) در این ایه خداوند دستور میدهد که پیروان اهل کتاب یا همان مسیحیان و یهودیان و سایر ادیانی که کتاب اسمانی دارند دور هم بنشینند وبا هم گفتگو کنند .. طبعا جامعه بشری هزاران دغدغه مشترک دارد که دغدغه یکسان مسلمانان و مسیحیان است و اگر تمامی پیروان ادیان و جامعه روحانیت که تاثیر زیادی بر جامعه اسلامی و مسیحی دارد برای رفع این دغدغه های مشترک بکوشد ما میتوانیم جهان بهتری را بنا کنیم . گفتگو در باره اخلاق ، خدا ، رفع خشونت ، حقوق بشر ، محیط زیست، رفع تبعیض علیه زنان ، پناهندگان ، مبارزه با تروریسم و سلاح های کشتار جمعی ، کمک به فقرا ، بیماران و معلولان و… از جمله موضوعاتی هستند که دغدغه مشترک جامعه اسلامی و مسیحی است و خداوند در قران از مسلمانان و مسیحیان و یهودیان و سایر ادیان خواسته است که بیایید در باره این موضوعات با یکدیگر گفتگو کنیم موضوعاتی که دغدغه مشترک ما و شما است و نتیجه این گفتگو طبعا جهانی بهتر برای زندگی خواهد شد و در این زمینه تاثیری که روحانیون ادیان میتوانند بر جامعه خود بگذارند تاثیر مهم و بزرگی خواهد بود.
از طرفی یکی از مشکلاتی که جهان ما از ان رنج میبرد رواج جریان های افراطی در ادیان است که هم در میان مسلمانان و هم مسیحیان رشد کردند و باعث بروز کشتار ها و نزاع های گسترده در میان جامعه بشری شدند و با اقدامات خشونت بار خود بیگناهان زیادی را به قتل رساندند جریان ها افراطی از نزاع و تنش در بین ادیان نفع میبرند و زمانی که شناخت کافی از یکدیگر وجود نداشته باشد ایشان میتوانند سو ظن ها و تصورات اشتباهی از دیگری را در میان جامعه پراکنده سازند. و هر چه بتوانند اتش کینه و اختلاف را بین پیروان ادیان شعله ور تر سازند منافع بیشتری کسب میکنند. وقتی که ادیان از یکدیگر شناخت کافی نداشته باشند تصورات اشتباه از یکدیگر جای شناخت را میگیرد و افراط گرایان نیز از این فضای ابهام آمیز سو استفاده میکنند و تهمت ها دروغین نسبت به سایر ادیان را در جامعه منتشر میکنند که به راحتی میتواند مورد پذیرش قرار بگیرد و برای جلو گیری از این فضای تاریک میبایست با یکدیگر گفتگو داشته باشیم تا شناخت بهتری نسبت به یکدیگر بدست آوریم.
از طرفی ادیان از یکدیگر تاثیر و تاثر دارند و بسیاری از اموزه های ادیان بخصوص در حوزه های اخلاق شباهت زیادی با یکدیگر دارند. و ما برای اینکه بخواهیم اموزه های دینی خود را بهتر درک کنیم اگر نسبت به ادیان دیگر شناخت داشته باشیم درک بهتری از اموزه های دینی بدست می اوریم در قران از این شیوه بهره برده شده است چنانکه میفرماید کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِن قَبلِکُم (بقره ۱۸۳) و همچنین میفرماید: مِن أَجلِ ذلِکَ کَتَبنا عَلى بَنی إِسرائیلَ أَنَّهُ مَن قَتَلَ نَفسًا بِغَیرِ نَفسٍ أَو فَسادٍ فِی الأَرضِ فَکَأَنَّما قَتَلَ النّاسَ جَمیعًا ( مائده ۳۲) با مقایسه اموزه های دینی با سایر ادیان ضمن پیدا شدن درک بهتری از ادیان میتوانیم از این شیوه برای نهادینه ساختن یک باور مشترک در میان پیروان دین خودمان بهره بگیریم
از طرفی در جهان رقابت بزرگی در میان ادیان و جریان اتیسئت وجود دارد و یکی از اشکالاتی که اتئیستها به ادیان میکنند این است که ادیان اخلاقی نیستند و ترویج تعالیم اخلاقی اسلام و مسیحیت میتواند پاسخ خوبی به این دشمنان پر هیاهوی ادیان باشند.
