گزارش هم اندیشی علمی چهارمین همایش علوم انسانی – اسلامی، پژوهش و فناوری با عنوان: حکمرانی قرآن در علوم

پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در راستای هم‌اندیشی علمی چهارمین همایش علوم انسانی- اسلامی، پژوهش و فناوری، هم اندیشی حکمرانی قرآن در علوم را با حضور اعضا و محققین گروه تفسیر برگزار نمود.

به گزارش مرکز همکاری‌های علمی و بین الملل، در این نشست علمی که با ارائه حجت الاسلام والمسلمین محمدصادق یوسفی‌مقدم، حجت الاسلام والمسلمین محمدمهدی فیروزمهر، حجت الاسلام والمسلمین سیدعلی‌اکبر حسینی، حجت الاسلام المسلمین سید اسدالله موسوی عبادی،  فاضل ارجمند دکتر حسن عبدی‌پور و فاضل ارجمند دکتر سیدسجاد آل سیدغفور، و با دبیری علمی حجت الاسلام والمسلمین مرتضی غرسبان برگزار شد، اعضا به تبیین نسبت فعالیت خود با حکمرانی قرآنی پرداختند.

دکتر حسینی رامندی عضو هیأت علمی گروه تفسیر بحث خود را با عنوان «نقش نظریه‌های اخلاق هنجاری در مدیریت و سامان بخشی به زیست اخلاقی» ارائه داد. ایشان این بحث را در قالب دو بخش بیان کرد. نخست اهمیت و ضرورت اخلاق زیستی یا زیست اخلاقی و بخش دوم گزارش فعالیت‌هایی که در راستای این کار انجام داده بود. وی پژوهشهایی نظیر کاوش‌های نظری و تأملات عقلی در باور و اخلاق یا همان فلسفه اخلاق، کشف نظام اخلاقی اسلام، کشف نظریه‌های هنجاری اخلاق قرآن بنیان، اصتیاد شیوه‌های کشف قوانین اخلاقی، و بررسی هنجارها و موضوعات اخلاقی از منظر قرآن را مهمترین آثار خود در این خصوص بیان کرد.

حسن عبدی‌پور محقق گروه تفسیر بحث خود را با موضوع «مرجعیت علم قرآن در قانونگذاری» مطرح ساخت. ایشان حکمرانی را در دو عرصه نظام و قانون دانست و حکمران اصلی را خداوند معرفی نمود و حکمرانی مطلوب از نظر قرآن یا حکمرانی الهی را اینگونه معرفی نمود که در حکمرانی باید هم حاکم و هم حکم منتسب به خداوند باشد

وی با تبیین رابطه تمدن و قانونگذاری و عادلانه بودن قانون، چالش‌های حکمرانی را در این خصوص، تعیین تکلیف شریعت، تعیین مرجعیت صدور احکام، و تعیین تکلیف احکام ثابت و متغیر دانست.

حجت الاسلام و المسلمین موسوی عبادی محقق گروه تفسیر و دبیر کارگروه مرجعیت علمی قرآن کریم تولید ادبیات مرجعیت علمی قرآن را در راستای حکمرانی قرآنی در عرصه علوم معرفی نمود و اقدامات این کارگروه را اعم از تولید ادبیات و منشور مرجعیت علمی قرآن، هم‌اندیشی با اساتید، مصاحبه با علما، همایش مرجعیت، تولید آثار پژوهشی و تعامل با سایر نهادها و مراکز را تبیین نمود.

سید سجاد آل غفور محقق گروه تفسیر ریشه طرح بحث حکمرانی را عدم رسیدن به اهداف حکومت و نظام مطلوب دانست و طرح نظریه حکمرانی را طرحی در کنار سایر نظریه‌هایی مانند نظریه پیشرفت و رشد معرفی نمود

وی رویکرد حکمرانی را کاهش نقش دولت و واگذاری آن به مردم معرفی کرد و بخش‌های حکمرانی را به سه بخش دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی دانست و قرآن را عامل پررنگ معرفی نمودن وظیفه گروه‌ها یا همان بخش خصوصی دانست

حجت الاسلام والمسلمین فیروزمهر مدیر گروه تفسیر بحث خود را در قالب گونه‌ها و اشکال اثرگذاری قرآن در علوم دانست و با اشاره به سه دیدگاه حداقلی حداکثری و اعتدالی در جامعیت و مرجعیت علمی قرآن، انواع اثرگذاری قرآن در علوم را استنباطی، استنطاقی، استکمالی، معیار و میزان بودن، و اثرگذاری بینشی و نگرشی دانست

حجت الاسلام والمسلمین محمد صادق یوسفی مقدم رئیس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن، ویژگی‌های حکمرانی را ثبات، اصالت و توجه به ابعاد مادی و معنوی انسان دانست و نظریه خود را با عنوان حکمرانی طیب که مبتنی بر کلمه توحید و در پرتو توحید افعالی خداوند بوده معرفی نمود

وی ترسیم قوانین و دستورالعمل اجرایی در جهت تحقق حاکمیت حق و عدل را نتیجه حکمرانی طیب دانست. ایشان حکمرانی قرآن در علوم را در سه سطح نقد روش‌های علمی حاکم بر علوم، چگونگی ایفای نقش قرآن در علوم، و چگونگی تعامل قرآن با علوم و روش‌های علمی موجود دانست.

در پایان، حاضرین در جلسه پرسش های خود را مطرح ساخته و ارائه دهنده های محترم نیز به آنها پاسخ داد. و دبیر هم اندیشی به جمع بندی نظرات اعضا پرداخت.